Staw barkowy, łączący kończynę górną z tułowiem, jest jednym z większych stawów organizmu człowieka o dużej ruchomości. Jest to staw kulisty posiadający bardzo szeroki zakres ruchów rotacyjnych. Zbudowany jest z kulistej głowy kości ramieniowej i płytkiej panewki łopatki oraz więzadeł. Prawidłowe działanie przesuwających się elementów stawu umożliwiają kaletki maziowe wypełnione płynem. Choroba zwyrodnieniowa stawów najczęściej dotyka układu ruchu. Zaburzenia dotyczą głównie jakości i ilości chrząstki stawowej, która umożliwia amortyzacje ruchów stawów i prawidłowe przesuwanie powierzchni stawowych. Ze względu na swoją budowę i duże obciążenia, które przenosi, staw barkowy narażony na częste urazy i kontuzje.
Przyczyny choroby zwyrodnieniowej barku
Choroba zwyrodnieniowa stawu powstaje w wyniku degradacji chrząstki stawowej i podchrzęstnej warstwy kości oraz w wyniku destabilizacji procesu regeneracji. Chrząstka stawowa zużywa się, tworzą się wyrośla kostne i postępuje proces niszczenia stawu. Bardzo częstym czynnikiem wpływającym na wystąpienie schorzenia jest wiek pacjenta. Zwyrodnienie stawu barkowego z reguły diagnozowane jest po 50-60 roku życia. Dodatkowo na rozwój schorzenia mają wpływ nadmierne przeciążenia kontuzje i nagromadzone mikrourazy stawu związane na przykład z pracą zawodową, uprawianiem niektórych dyscyplin sportowych oraz przebyte operacje. Powodem zaburzeń i utraty chrząstki stawowej często są predyspozycje genetyczne, zaburzenia metaboliczne i endokrynologiczne jak cukrzyca i otyłość, reumatoidalne zapalenie stawów, dna moczanowa oraz niewłaściwa dieta.
Objawy i diagnozowanie choroby zwyrodnieniowej barku
Głównym objawem zwyrodnienia stawu barkowego jest ból niespecyficzny, odczuwany często w całej kończynie, narastający podczas aktywności fizycznej lub zmiany pogody jak również podczas snu na chorym barku. Odczuwalny jest dyskomfort, sztywność, trzeszczenie i blokowanie stawu podczas ruchu. Mogą wystąpić wysięki w jamie stawu. Ograniczenie ruchomości barku skutkuje zanikami i przykurczami mięśni kończyny górnej. Nasilenie dolegliwości powoduje konieczność postawienia prawidłowej diagnozy i podjęcie niezbędnego leczenia. Wywiad i badanie kliniczne pozwalają na rozpoznanie wstępne. Niezbędne jest wykonanie zdjęcia RTG chorego stawu. Jeśli jest taka konieczność lekarz może zlecić wykonanie rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej. Badania obrazowe usuwają wszelkie wątpliwości i pomagają zaplanować leczenia schorzenia.
Leczenie zmian zwyrodnieniowych barku
Leczenie zachowawcze w początkowym okresie zmian zwyrodnieniowych barkowego polega na odpowiednich ćwiczeniach pod kontrolą fizjoterapeuty i utrzymaniu sprawności fizycznej. Gdy zmiany nasilają się, a dolegliwości są coraz bardziej uciążliwe zaleca się podawanie leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych oraz iniekcje dostawowe. Jeśli leczenie zachowawcze daje pożądanych rezultatów należy rozważyć leczenie operacyjne. W ośrodkach klinicznych, jak na przykład Carolina Medical Center stosuje się szeroki zakres małoinwazyjnych zabiegów artroskopowych stanowiących najlepszy sposób na odroczenie endoprotezoplastyki stawu. W przypadkach zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych stawu ramiennego jednym z lepszych rozwiązań leczącym schorzenie jest, przeprowadzona metodą otwartą, endoprotezoplastyka stawu. Całkowity okres rekonwalescencji po zabiegu trwa do 12 miesięcy.
